نقد و بررسی آرای تفسیری فریقین در تفسیر آیه 44 سوره «ص»

یکی از پیامبران برجسته الهی که در قرآن، نام ایشان در چند نوبت و چند سوره یاد شده، ایوب(ع) است. درباره این پیامبر الهی، چندین موضوع چالش‌انگیز در تفاسیر فریقین انعکاس یافته است، از جمله آن‌ها، مباحثی است که در آیه 44 سوره «ص» مطرح می‌باشد و برخی آرای تفسیری ارائه شده از این آیه در معرض نقد جدی هستند، از این روی پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی در صدد پاسخ به این سؤال است که نقد و بررسی آرای تفسیری فریقین در تفسیر آیه 44 سوره «ص» چگونه است؟ یافته‌های تحقیق حکایت از آن داشت که در این آیه، دو مسأله مهم میان عالمان و مفسران فریقین مطرح بوده است: 1- علت سوگند و فرد مضروب، 2- امکان استفاده فقهی از آیه. درباره مسأله نخست، اجمالا سیاق آیه به سوگند ایوب(ع) بر زدن همسرش و حکم تخفیف الهی اشاره دارد و براى رعایت ادب و حفظ احترام، دقیقاً سبب سوگند آن حضرت و خطای همسرش ذکر نشده است. در خصوص امکان استفاده فقهی از آیه، فقها و مفسران، چهار برداشت فقهی ارائه کرده‌اند: الف) جاری کردن حد بر زناکار بیمار، ب) سوگند مولا بر تنبیه عبد، ج) ضرب همسر در غیر نشوز، د) جواز حیله شرعی. به همه این برداشت‌ها اشکالات متعددی وارد است، اما اشکال تقریبا مشترک همه آن‌ها این است که آن‌چه در آیه مطرح گردیده است از احکام اختصاصی ایوب(ع) است و دلیلی بر الغای خصوصیت از ایشان و تعمیم به دیگر شرایع و بلکه اشخاص وجود ندارد.